Od początkowej irytacji i wstrętu do stopniowego uświadamiania sobie rzeczywistych problemów, i w końcu do oszołomienia i frustracji w obliczu nowej, całkowicie odwróconej sytuacji reakcje świata pogańskiego broniącego się przed chrześcijaństwem zdolnym wstrząsnąć posadami instytucjonalnymi świata rzymskiego, w którym próbowało ono znaleźć sobie miejsce pokazują w jaki sposób dominująca kultura tamtych czasów postrzegała chrześcijan: jako jednostki szalone i pozbawione rozumu, nosicieli absurdalnego wyznania. Od Pliniusza Młodszego, Swetoniusza, Epikteta, Marka Aureliusza, Celsusa, aż do Juliana Apostaty czy Ausoniusza i Rutyliusza cała seria świadectw, w których odbija się historyczny kontrast między chrześcijaństwem i kulturą klasyczną. Ścierają się ze sobą lógos i moría, rozum i szaleństwo.